ย่างสามขุม คือลักษณะลีลาการย่างก้าวซ้ายขวาเหมือนฟันปลา ขุม หมายถึง จุด ย่างสามขุมหมายถึงย่างสามจุด คือการเดินจุด สามจุดโดยการเปลี่ยนตำแหน่งของเท้า
วิธีการคือให้กำหนดจุดสามจุดที่ จะใช้ในการเปลี่ยนตำแหน่งของเท้า เช่น เท้าช้ายอยู่หน้า ให้เปลี่ยนไปอยู่ ด้านหลัง เป็นการเปลี่ยนเหลี่ยมของร่างกายนั่นเองเพื่อให้การเคลื่อนไหวทำได้อย่างคล่องแคล่วจึงให้มีการฝึกเดินตามจุด การฝึกที่ดีนั้นจะต้องฝึกการย่างสามขุมให้ชำนาญ คือจะต้องฝึกการก้าวย่างสามขุม ทั้งนี้การกระทำดังกล่าวสามารถใช้หลบหลีก และป้องกันหรือใช้ในการรุกอย่างมีประสิทธิภาพ เพราะการฝึกการย่างสามขุมเป็นการฝึกที่ช่วยใน การเบี่ยงตัวให้แคบเป็นเป้าเล็กในการต่อสู้และช่วยให้รูจักการก้าว พร้อมที่จะใช้แม่ไม้ มวยไทย และเพื่อให้เกิดความสัมพันธ์กับการใช้หมัด เท้า เข่า ศอก ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การย่างสามขุมนั่นมีหลักอยู่ว่าต้องเบี่ยงตัวให้บางเป็นเป้าเล็ก โดยเบี่ยงหลบในลักษณะที่ป้องปัดหลบหลีก การสืบ การถอย ได้คล่องแคล่ว และไม่เสียหลัก วิธีการคือ ตำแหน่งจุดยืนแรก จะต้องตั้งทำกำหมัดสองมือให้หมัดซ้ายกำเข้าหาตัว อยู่ต่ำกว่าตาเล็กน้อยและศอกห่างลำตัวให้หมัดขวากำเข้าหาตัวอยู่ในระดับราวนม และศอกแนบลำตัวการกำหมัด เข้าหาตัวจะทำให้พลังหมัดที่พุ่งออกไปมีแรงส่งกว่าหมัดที่กำออก ถ้าถนัดหมัดซ้ายให้หมัดขวาเป็นหมัดหน้า และหมัดซ้ายอยู่ในระดับราวนมการยืนให้ยื่นเปิดเท้าแบะออก ส้นเท้าทังสองห่างกันหนึ่งศอก ถนัดหมัดขวาให้เท้าซ้ายยื่นออก และหันข้างลำตัวเข้าหาคู่ต่อสู้ ถ้าถนัด ซ้ายให้ทำในทางกลับกัน